SÜJE

Federico Garcia Lorca

5 Haziran 1898 yılında Granada bölgesindeki Fuente Vaqueros kentinde doğdu. Babası Granada’da toprak sahibiydi. Lorca böylece İspanyol halkını yakından tanıma olanağını buldu. Dadısından dinlediği geleneksel İspanyol baladları ve çingene öyküleri ile büyüdü. Ailesinin daha çocuk yaşlarda satın aldığı bir kukla tiyatrosu, sanatçının tiyatroyla tanışmasına önemli bir vesile oldu. Ailenin Fuente Vaqueros’tan Granada’ya taşınmasıyla, Lorca’nın gençlik yılları çingeneler arasında şiirler yazarak ve şarkılar söyleyerek geçti. Colegio Del Sagrago Corazon des Jesus adlı Cizvit okulu’ndan sonra Granada Üniversitesi Hukuk Fakültesi’ne girdi. Hukukun yanı sıra edebiyat, tiyatro, müzik ve resimle ilgilendi, uğraştı. 1918′de ilk kitabını yayımladı. 1919′da Madrid’e yerleşti. Madrid’de verimli bir kültür ortamı buldu.

Madrid'de yüksek öğrenimini yaparken Juan Romon Jimenez, Salvador Dali, Bunuel gibi değişik sanat alanlarında ün yapmış, evrenselleşmiş kişilerle ilişki kuran Lorca'nın, halk yazını, özellikle de doğum yeri olan Endülüs halk yazını esin kaynağı olmuş, içinde bulunduğu 27 Kuşağı ozanları arasında onun apayrı bir yeri olmasını sağlamıştır.

Yayımladığı şiir kitapları müthiş ilgi uyanırdı. 1930′da Amerika’ya çağrıldı, birçok konferans verdi. 1933′te ikinci kez Amerika’ya gitti; Arjantin, Brezilya ve Uruguay’ı dolaştı. Makinelerin Dünyası olarak adlandırdığı Amerika'da yaşamaktan hoşlanmadığı için planladığı süreden çok daha önce ülkesine döndü. Garcia Lorca, dram yazarı olarak tiyatroda yenilikler yapmayı amaçlıyordu. Bunu yaparken oyunlarında etkilerini kombine ettiği çok sayıda örneklere yer veriyordu. "Ayakkabıcının Garip Karısı Don" adlı farstan sonra "Perlimplin'in Belisa'yı Bahçede Sevmesi" adlı komik, masalsı unsurlar taşıyan grotesk oda oyununu yayınladı. "Beş Yıl Geçer Geçmez" adlı sürrealist düş oyununda ve yazılmasından tam 45 yıl sonra yayınlanan itiraf dramı "Halk"ta başta gizli dürtüler ve tutkular olmak üzere insanın içinde gizlenmiş olanları açığa çıkartmaya uğraşan bir tiyatro türü yarattı.

İspanya Cumhuriyeti'nin ilanından sonra Eduardo Ugarte ile birlikte La Barraca adlı gezgin sahneyi kuran Lorca, kırsal kesimlerde yaşayan halka İspanyol klasiklerini tanıtmayı amaçlıyordu. Lorca en önemli eserlerini de bu yıllarda verdi. Artık bir klasik haline gelen "Kanlı Düğün" adlı eserinde İspanya'nın gündelik hayatı üzerinde büyük etkisi bulunan üç tema üzerinde (tutku, zina ve kan davası) durdu.

O yaşamını İspanya halkının özgürlüğüne ve eşitliğine adayacak, yaşamını bu uğurda şekillendirecektir. Bu yolda şiirler yazar, oyunlar yazar, gezici tiyatrolar aracılığıyla devrimin sesini İspanya’nın en uzak köylerine dahi taşımaya çalışır. Bildirilerin altında O’nun imzasını görmek, faşizme karşı direniş çağrısı yapılırken O’nun sesini duymak dönemin İspanyası’nda alışılagelmiştir.

İspanya faşist darbe ile sarsılırken aldığı net tutumla dünya devrim tarihine adını yazan Lorca, aynı şekilde dönemin faşistlerinin tepkisini de üzerine çekmiştir. Sivil Muhafızların kanlı yüzünü teşhir etmek için kaleme aldığı İspanyol Sivil Muhafız Baladı ise işte bu dönemde Lorca’nın ölüm fermanı olur.

19 Ağustos’ta, Viznar Vadisi’nde "Sivil Muhafız" adı altındaki faşistler tarafından öldürülür.

YAPITLARI

Şiir
Impresiones y paisajes (Impressions and Landscapes, 1918)
Poema del cante jondo (Poem of Deep Song, 1921)
Libro de poemas Book of Poem, 1921)
Oda a Salvador Dali (Ode to Salvador Dalí, 1926)
Canción de jinete (Songs, 1927)
Primer romancero gitano (Gypsy Ballads, 1928)
Poeta en Nueva York (A Poet in New York,)
Llanto por Ignacio Sánchez Mejías (Lament for Ignacio Sánchez Mejías, 1935)
Seis poemas gallegos (Six Galician poems, 1935)
Diván del Tamarit (The Diván of Tamarit, 1936)
Sonetos del amor oscuro (Sonnets of Dark Love, 1936)
Primeras canciones (First Songs, 1936)

Tiyatro
El maleficio de la mariposa (The Butterfly's Evil Spell, 1919-1920)
Los Títeres de Cachiporra (The Billy-Club Puppets, 1922-1925)
Mariana Pineda (1923-1925)
La zapatera prodigiosa (The Shoemaker's Prodigious Wife, 1926-1930)
Amor de Don Perlimplín con Belisa en su jardín (The Love of Don Perlimplín, 1928-1933)
El público (The Public, 1929-1930)
Así que pasen cinco años (When Five Years Pass, 1931)
Retablillo de Don Cristóbal (The Puppet Play of Don Cristóbal, 1931)
Bodas de Sangre (Blood Wedding, 1932) (Kanlı Düğün)
Yerma (1934)
Doña Rosita la soltera (Doña Rosita the Spinster, 1935)
Comedia sin título (Play Without a Title, 1935) (yarım)
La casa de Bernarda (The House of Bernarda Alba, 19 Haziran 1936)

Kısa Oyunlar
El paseo de Buster Keaton (Buster Keaton goes for a stroll, 1928)
La doncella, el marinero y el estudiante (The Maiden, The Sailor and The Student, 1928)
Quimera (Dream, 1928)

Senaryo
Viaje a la luna (Trip to the Moon, 1929)

Bilgi : wikisosyalizm.org ve çeşitli kaynaklardan derlemedir.