Anayurt Oteli ve Aylak Adam romanlarının usta yazarı Yusuf Atılgan'ın
Manisa'nın Hacırahmanlı kasabasında öğretmenlik yapan, Halil Şahan'a
1980-1988 yılları arasında İstanbul'dan yazdığı mektuplar, "Sevgili Halil
Kardeş" başlığıyla yayınlanmıştır.
Halil Şahan ile Yusuf Atılgan'ın 1970'li yılların sonuna doğru ilginç bir
tanışma hikayesi vardır. İyi bir edebiyat okuru olan öğretmen Halil Şahan,
Muğla -Ula'da çalışmaktadır. Ula'dan İzmir, Manisa dolaylarına tayin
istemekte ancak tayini yapılmamaktadır. Bir gün kulüpte, ortak
arkadaşları savcı onları tanıştırır. Oyun oynarlarken, Ula'ya niçin
geldiğini soran Halil Şahan'a Yusuf Atılgan'ın yanıtı şaşırtıcıdır. Üç
harfli şehir ve kasabaları merak ettiği için oradadır.
***
2016 yılında çekilen Yüksel Aksu'nun yönetmenliğini yaptığı 'İftarlık
Gazoz' ile yine Yüksel Aksu'nun yönettiği 2005 yapımı 'Dondurmam Gaymak'
filmine ev sahipliği yapan Ula, bu filmlerden sonra, ülkemizdeki üç
harfli şehirlerin en tanınmışlarından biri olmuştur. Geçen yıl Muğla'ya
gittiğimizde orada yaşayan arkadaşlarla gittik Ula'ya... O filmlerin
çekildiği dükkanları da gördük. 'Dondurmam Gaymak' filminin çekildiği
dondurmacıda dondurma bile yedik.
"Kediyi öldüren meraktır" şeklinde atasözünü bilirsiniz. Peki siz meraklı
mısınızdır? Sizi bilmem ama ben meraklı birisiyimdir. Yerel ya da genel
seçim sonrasında, SEÇSİS sisteminden, oy dağılımını, belediye
başkanlığını hangi partinin kazandığını, köy, ilçe, il seçim sonuçlarını
günlerce tek tek incelerim. Hep merak ederdim ama Yusuf Atılgan'ın Ula
ziyaretinin okuyunca; ülkemizde kaç tane iki, üç, dört harfli il, ilçe
olduğunu merak edip araştırdım.
Sanırım herkes biliyordur; Ülkemizde iki harfli tek bir ilçe var:
Trabzon'un OF ilçesi.
Peki üç harfli ilçeler ve bağlı olduğu illeri biliyor musunuz? Merakınızı
gidereyim. Alfabetik gidersek, ilk ilçemiz Adıyaman'ın TUT ilçesi... Tut,
2014 yerel seçimlerinde, Cumhuriyet Halk Partisi'nin Güneydoğu Anadolu
Bölgesinde belediye başkanlığını kazandığı tek yer. Toplam 2301(iki bin
üç yüz bir) oyun kullanıldığı seçimi CHP 1249 oyla kazanmıştı. Merak edip
inceledim; 2019 seçimlerinde de CHP yalnız 16 oy farkıyla seçimi yeniden
kazanmış.
Afyonkarahisar ilimizin de üç harfli bir ilçesi var: ÇAY... Orayı,
üniversiteden bir arkadaşım oralı olduğu için duymuştum ama görmedim.
Antalya'nın üç harfli ilçesi: KAŞ... Geçen yıl yaz tatilinde
evliliğimizin 25. yılını orada kutladık. Karşısında çok yakın bir Yunan
adası var. Meis... Günübirlik ziyaret bile ettik. Arkadaşlarımızın
çocukları Kaş'ta vejetaryan-vegan ağırlıklı yemekleri olan güzel bir
restoran işletiyorlar. KAŞ üç harfli şehirlerin en turistik olanı olma
özelliğini taşıyor.
Çanakkale ilimizdeki üç harfli ilçe İlin ismiyle çok benzeşiyor: ÇAN...
Çok tutucu bir yer olduğunu duyardım, 2019 seçimlerinde ÇAN belediye
başkanlığını CHP (Millet ittifakı adayı) kazandı.
Denizli'dekinin isminin son harfi farklı: ÇAL... Öğretmen okulunda bir
arkadaşım ya Çal'lı ya da Bekili'liydi; Ondan duymuştum ilk kez Çal
ismini, on dört yaşındaydım...
Diyarbakır ilimizdeki üç harfli ilçe, yerle bir edilen ve yerine
şimdilerde parti kuracağı söylenen zamanın başbakanı (ismi başbakan ama
kendi başbakanlık yapmaması istenilen) Ahmet Davutoğlu'nun "Orayı yıktık
yerine TOLEDO gibi bir şehir kuracağız" dediği yer: SUR...
Anımsayacaksınız, Diyarbakır Baro Başkanı Tahir Elçi'nin katledildiği
'Dört Ayaklı Minare'nin olduğu ilçe...
Erzurum'un ilçesi olan ÇAT hiçbir bilgim olmayan, görmediğim bir yer.
Köyleriyle birlikte, dokuz bin seçmeni olan ÇAT, CHP'nin Erzurum'da en
yüksek oya oranına ulaştığı şehirlerden biri.
Eskişehir'in üç harfli ilçesinin ismi HAN...
Ülkemizdeki diğer üç harfli ilçelerin biri Mersin diğeri Niğde ilinde...
MUT ve BOR... Mut, üniversiteden ev arkadaşımın şehriydi; üniversitede
okurken gitmiştik. Çok mesut olduğumuz bir gün geçirdiğimiz bir şehir.
Meydandaki yüksek ağaçların altında oturmuştuk.
BOR... Vergi denetmenliği yaparken sürgün olduğum Niğde'ye bağlı bir
ilçe. Niğde kadar "meşhur", atasözlerine konu olmuş... Ülkemizin en
önemli deneme yazarlarından Uğur Kökden'in "Unutmayı Bir Öğrenebilsem"
başlıklı anı kitabından öğrendiğime göre, 1940'lı yıllarda çok güzel bir
kütüphanesi olan şehir. Memuriyetimin son yılında çalıştığım yerlerden
biri... Şeker Fabrikası, Halı Fabrikası ve atasözüyle ünlü şehir: BOR...
Unuttuğum üç harfli başka şehir var mı acaba? Hiç şüphesiz VAN ve MUŞ'u
unutmuş değilim. Koskoca şehirler nasıl unuturum; görmedim henüz ama çok
merak ettiğim Denizi olan bir şehir VAN...
***
Dört harfli ilçeleri yalnızca sayacağım; yoksa bu yazı bitmeyecek...
Merak eden hangi ilde olduğunu araştırsın zahmet ederek...
