SUNU

Friedrich Engels   







BİLİMSEL SOSYALİZM

MATERYALİST tarih kavramı, insanın yaşamını sürdürmesine yarayan araçların üretiminin ve, üretimin yanı sıra, üretilen nesnelerin değişiminin bütün toplumsal yapının temeli olduğu; tarihte ortaya çıkmış her toplumda, zenginliğin dağıtıldığı ve toplumun sınıflara ya da takımlara (order) bölündüğü tarzın, neyin üretildiğine, nasıl üretildiğine ve ürünlerin nasıl değişildiğine bağımlı olduğu önermesinden (proposition) hareket eder. Bu görüş açısından, bütün toplumsal değişimlerin ve politik devrimlerin ereksel nedenleri, insanların kafalarında, insanların sonrasız gerçeği ve adaleti daha iyi kavramalarında değil, ama üretim ve değişim tarzlarındaki değişmelerde aranmalıdır. Bunlar felsefede değil, her söz konusu çağın ekonomisinde aranmalıdır. Varolan toplumsal kurumların usa aykırı ve adaletsiz olduğunun, sağduyunun 'saçma'laştığının, 'iyi'nin 'kötü'leştiğinin giderek kavranması, yalnızca üretim ve değişim tarzlarında sessizce değişmeler olduğunun ve eski ekonomik koşullara uyarlanmış (adapte olmuş) toplumsal düzenin artık onlara uymaz hale geldiğinin kanıtıdır. Bundan şu da anlaşılır : günışığına çıkarılan aykırılıklardan kurtulmanın araçları da, değişmiş üretim tarzlarının kendilerinde, hayli gelişmiş halde bulunmak gerekir. Bu araçlar tümdengelim yoluyla temel ilkelerden çıkarılmamalı, ama yürürlükteki üretim sisteminin çetin olgularında aranıp bulunmalıdır.

(...)

Toplumsallaştırılmış üretim araçları ile, toplumun her üyesine yalnız maddesel bakımdan tümüyle yeterli ve günden güne daha zenginleşen bir yaşamı güvenlik altına almanın değil, ama herkesin bedensel ve zihinsel yetilerini özgürce geliştireceği ve kullanacağı bir yaşam sağlamanın olanağı (...) vardır.

(...)

Toplumsal üretimdeki anarşinin yittiği oranda, devletin de politik otoritesi tükenir. Sonunda kendi öz toplumsal örgüt biçiminin efendisi olan insan, aynı zamanda, doğanın egemeni ve kendisinin efendisi olur - özgür olur.


_______________

Kaynak : Friedrich Engels / Ütopik Sosyalizm ve Bilimsel Sosyalizm / Çeviren : Öner Ünalan / Sol Yayınları, Dördüncü Baskı, 1977, Ankara

Süje'nin Notu :
Muzaffer Erdost ve İlhan Erdost'a saygıyla...


dizin    üst    geri    ileri  

 



  1  

 SÜJE  /  Sunu  /  yirmi beş kasım iki bin on beş     13