_____________  yersizyurtsuz  ekran dergi   mart-nisan '2002  [ ikinci yayın dönemi ]   sayfa 13

  



 

 


[ mikail erdil ]


 
 
 
KÜLTÜR TAŞRASI
 
Maddi varlığı elinden alınan insan taşralaşır. Çünkü yaşamı değiştiren maddi güç ile arasında para gibi soyut, ama her şeyi değiştirme olanağına sahip bir güç vardır. Paraya sahip olmak her şeye sahip olmak anlamına geliyor. Bilim, sanat ve felsefe de yine aynı ellerde, Marks'ın değişiyle 'paranın her şeyi devrimcileştiren gücü'yle kullanılmaktadır. Açıkçası sorun iktidar sorunudur, çift yönlü bir sorunla karşı karşıyayız.

'Paranın her şeyi devrimcileştiren gücü' bugün kültür taşrasının hizmetindedir. Hem de her zamankinden daha çok bilinçlice. Piyasanın "
kendiliğinden" sanat ürünlerinin tüketim yarışı ve bunun fetişleştirilmesi, gelenekselden desteğini alan ürünler kimselere dokunmadığından yeniden ve yeniden ele alınıyor. Artık durum o boyutlardadır ki bu alanda kullanılmayacak bir bilim, sanat, felsefe yapıtı düşünülemiyor. Devrimci güçlerin sorunları ikiye katlanıyor böylece. Sorun iktidar sorunudur. Teknoloji tüm uzaklıkların sınırını aşarak bağırıyor insanlara bir ozanın dilinden: "Artık hiç biriniz bir uzaklığın günah keçileri değilsiniz." Bilimin, sanatın, felsefenin yıktığı sınırlar, Kültür Taşrası'nda yeniden dönüştürülerek oluşturuluyor. Aynı güçler eskiyi ve gelenekseli yaşatmaya çalışıyor. Değişen yaşamı, artık yaşamda eskisinden çok ayrı konumlara düşmüş bireyi yadsıyarak.

Kültür Taşrası'nın temel özelliği tüketen insana yönelmesi, hatta onu yaratması. Çünkü onun iktidar sorunu gibi bir derdi yoktur. İğrenç iç huzurunu ve rahatını yaşamak için her şeyi feda eden küçük burjuvanın felsefesine sahiptir. Kültür Taşrası'nın insanı, kendiliğinden ürünlerin en iyi müşterisidir. Yetemediği yerlerde çağdaş değerlere ideolojik değil, kötürüm yadsımalar, adlandırmalar yapmak kolayına gelir. İkinci katkıyı o yapar. Tüm insan olmak gibi kaygıları yoktur.

Estetik değerlerin değişmesinin temelinde ideoloji ve evreni -artık doğayı değil- kavramak ve değiştirmek için kullandığı araçların gelişkinliği yatar. Söz konusu değişme, köklü bir değişmedir. Her durumun yeniden gözden geçirilmesini gerektirir. Taşralı bunu ne bilmek ister ne de değişmekten yanadır.

"
Yanıp tutuşan alevlerle değiştirilmeyi seçin." Kültür Taşrası geniş bir kavram. Geri bırakılmışlığın her türlüsünü içeriyor. Yılgınlık, karamsarlık, eylemsizlik, nostalji, ereksiz insanlar Kültür Taşrası'nın ürünleridir. "Yeni" olan, ancak iktidar sorunu bağlamında gelecek için var olacaktır.

... / ...
başa dön